بررسی میزان آگاهی اهداکنندگانی که مطالب آموزشی ارایه شده در زمینه اهدای خون سالم را در تبریز در سال ۱۳۸۴ مطالعه نموده اند

چکید ه   سابقه و هدف   ورود اهداکنندگان ناآگاه و پرخطر به چرخه اهدای خون، سلامت خون های اهدایی را به خطر می اندازد لذا اهمیت آموزش اهداکنندگان به عنوان منابع تامین خون سالم می تواند از اهداف اساسی سازمان انتقال خون باشد. در این مطالعه با تمرکز بر محتوای آموزشی ارایه شده برای اهداکنندگان خون شهر تبریز در سال 1384 ، به بررسی میزان آگاهی آن ها در زمینه اهدای خون سالم پرداخته شد.   مواد وروش ها   این بررسی به صورت مقطعی روی 1200 اهدا کننده خون با سواد در شهر تبریز که بروشورهای آموزشی در زمینه اهدای خون سالم را مطالعه کرده بودند، انجام گرفت. اهداکنندگان به صورت تصادفی انتخاب شده و به یک پرسشنامه حاوی 21 سؤال در سه بخش پاسخ دادند.آنالیز داده ها در نرم افزار spss و با آزمون کای دو (chi-square) در قالب جداول توافقی صورت گرفت.   یافته ها   در حدود 97% از اهداکنندگان به سؤال های مربوط به نحوه ارایه مطالب آموزشی پاسخ دادند که در اکثر موارد، پاسخ ها از میزان متوسط به بالا ارزیابی شده بودند. سطح تحصیلات اهداکنندگان ارتباط معنی داری با ارزیابی میزان استفاده از جزوات آموزشی، میزان سادگی مطالب، حجم آن ها و کسب اطلاعات جدید در زمینه اهدای خون سالم داشت (05/0 p< ). 8/68% از اهداکنندگان از مرحله غیر قابل تشخیص بیماری های منتقله از طریق خون توسط آزمایش های غربالگری روتین (دوره پنجره) و همچنین 8/66% از مفهوم خود حذفی محرمانه آگاهی داشتند که در هر دو مورد ارتباط معنی داری با دفعات اهدای خون وجود داشت (05/0 p< ). علاوه بر این 7/51% افراد نیز روش های آزمایشگاهی موجود را در مقایسه با مشاوره دقیق با پزشک مهم ترین عامل دست یابی به خون سالم تلقی نمودند.   نتیجه گیری   سطح تحصیلات اهداکنندگان، به عنوان عامل مهمی در ارزیابی نحوه ارایه مطالب آموزشی مطرح می باشد لذا در طراحی مطالب آموزشی باید مد نظر قرار گیرد. با توجه به نتایج به دست آمده از موارد پاسخ های نادرست و بدون پاسخ در مورد آگاهی از دوره پنجره بیماری های منتقله از طریق خون و مرحله خود حذفی محرمانه، باید متذکر گردید که این مفاهیم نیاز به بازبینی بیشتری در جزوات آموزشی دارند. علاوه بر این در مطالب آموزشی تهیه شده باید درخصوص تفهیم نقش مؤثر پزشک مشاور سازمان در هنگام مصاحبه با اهداکنندگان، در مقایسه با روش های آزمایشگاهی موجود، به عنوان مهم ترین عامل دست یابی به خون سالم تاکید بیشتری گردد. کلمات کلیدی: اهداکنندگان خون، مطالب آموزشی، اهدکنندگان خون سالم